Wat is bidirectioneel laden?

De energiesector bevindt zich op een kantelpunt. Terwijl steeds meer huishoudens overstappen op elektrische auto's en zonnepanelen, ontstaat er een nieuwe uitdaging: hoe synchroniseren we energieproductie met verbruik? Het antwoord ligt mogelijk in een innovatieve technologie die steeds meer aandacht krijgt: bidirectioneel laden.

 

Wat is bidirectioneel laden precies?

Bidirectioneel laden betekent simpelweg: tweerichtingsverkeer voor jeelektrische auto. In plaats van alleen stroom te ontvangen, kan je auto ook energie terugleveren aan je huis of aan het elektriciteitsnet. Je auto transformeert hiermee van een transportmiddel naar een rijdende energiecentrale.

Bij een gewone (unidirectionele) laadpaal stroomt de energie slechts één kant op - van het net naar je auto. Met een bidirectionele laadpaal kan de energie ook terugstromen vanuit de auto naar verschillende bestemmingen.

Benieuwd naar je rendement?

We hebben een calculator ontwikkeld waarmee je eenvoudig en gratis je rendement kunt berekenen. Probeer het nu zelf en ontdek hoeveel je kunt besparen.

De verschillende vormen van bidirectioneel laden

Experts onderscheiden verschillende toepassingen van bidirectioneel laden, elk met hun eigen afkorting:

Vehicle-to-Load (V2L): De elektrische auto als mobiel stopcontact

De eenvoudigste vorm van bidirectioneel laden. Je auto fungeert als een mobiel stopcontact waarop je apparaten kunt aansluiten. Denk aan het opladen van laptops, het gebruik van elektrische kooktoestellen tijdens een kampeertocht, of zelfs het aandrijven van elektrisch gereedschap op locaties zonder stroomvoorziening.

Veel auto's bieden V2L-functionaliteit via een speciale adapter die in de laadpoort wordt gestoken, of via een ingebouwd stopcontact in de auto zelf. Meestal leveren deze systemen ongeveer 3,6 kW vermogen (16A bij 230V). 

Vehicle-to-Home (V2H): De elektrische auto als thuisbatterij

Hiermee gebruik je je auto als thuisbatterij. V2H-systemen kunnen:

  • De overtollige energie van je zonnepanelen opslaan in je auto
  • Je huis van stroom voorzien tijdens piekmomenten (wanneer elektriciteit duur is)
  • Als back-up dienen tijdens stroomuitval

Dit systeem vereist een speciale bidirectionele laadpaal én een auto die V2H ondersteunt. Anders dan bij V2L, waarbij je losse apparaten aansluit, wordt je auto bij V2H geïntegreerd met het elektriciteitsnet van je woning.

Vehicle-to-Grid (V2G): De elektrische auto als onderdeel van het elektriciteitsnet

De meest geavanceerde vorm van bidirectioneel laden. Hierbij levert je auto niet alleen stroom aan je eigen huis, maar potentieel aan het hele elektriciteitsnet. Dit heeft twee grote voordelen:

  1. Financieel voordeel: Je kunt elektriciteit kopen wanneer deze goedkoop is (bijvoorbeeld 's nachts of bij veel zonne- en windenergie) en terugleveren wanneer de prijzen hoog zijn.
  2. Netbalancering: Je helpt het elektriciteitsnet stabiel te houden door energie te leveren tijdens piekmomenten en op te slaan tijdens dalmomenten. Hiervoor kun je vergoed worden via de "onbalansmarkt".

Hoe werkt bidirectioneel laden technisch gezien?

Om de elektrische energie in twee richtingen te laten stromen, moet er een conversie plaatsvinden tussen verschillende soorten stroom:

  1. Wisselstroom (AC) vs. Gelijkstroom (DC): Huishoudens gebruiken wisselstroom, terwijl autobatterijen gelijkstroom opslaan.
  2. Bij normaal laden: De auto zet de binnenkomende wisselstroom om naar gelijkstroom om de batterij op te laden.
  3. Bij bidirectioneel laden: De gelijkstroom uit de batterij moet worden omgezet naar wisselstroom voor gebruik in huis of teruglevering aan het net. Dit vereist speciale hardware, zowel in de auto als in de laadpaal.

Een bidirectionele laadpaal bevat daarom geavanceerde elektronica en omvormers die deze conversie veilig en efficiënt kunnen uitvoeren. Dit verklaart ook waarom deze laadpalen duurder zijn dan traditionele modellen.

 

Van besparingsmodel naar verdienmodel

De meeste mensen met zonnepanelen zijn gewend aan een besparingsmodel: je wekt energie op en gebruikt die zelf, waardoor je minder afneemt van het net. Maar met traditionele zonnepanelen zonder batterij wordt slechts ongeveer 35% van je opgewekte energie direct gebruikt - de rest gaat voor een schijntje het net op.

Met bidirectioneel laden en een dynamisch energietarief stap je over naar een verdienmodel:

  • Je auto laadt op wanneer energieprijzen laag zijn (bijvoorbeeld 's nachts of bij veel zonneschijn)
  • Je auto levert energie terug wanneer prijzen hoog zijn (typisch tussen 6-8 uur 's ochtends en 's avonds)

Dit kan honderden euro's per jaar opleveren. In extreme gevallen is er zelfs €25 op één dag verdiend met een thuisbatterij van 16 kWh. Hoewel dit een uitschieter is, toont het wel het potentieel.

 

Welke auto's ondersteunen bidirectioneel laden?

Anno 2025 komen steeds meer elektrische auto's op de markt die bidirectioneel laden ondersteunen, maar nog niet alle modellen kunnen dit. Er is bovendien een belangrijk onderscheid tussen:

  • Auto's die alleen V2L ondersteunen (mobiel stopcontact functie)
  • Auto's die volwaardige V2H en V2G ondersteunen (terugleveren aan huis/net)

Enkele voorbeelden van auto's die verschillende vormen van bidirectioneel laden ondersteunen:

V2L (mobiel stopcontact)

  • Hyundai IONIQ 5
  • Kia EV6
  • Ford F-150 Lightning (niet in alle markten beschikbaar)

V2H/V2G (terugleveren aan huis/net)

  • Nieuwere modellen Nissan Leaf
  • Kia EV9
  • Volvo EX90
  • Renault 5

Let op: De technologie evolueert snel, dus deze lijst verandert voortdurend. Controleer bij aanschaf van een nieuwe auto of laadpaal altijd de meest recente informatie. 

 

Wat heb je nodig voor bidirectioneel laden?

Voor een volledig bidirectioneel systeem heb je nodig:

  1. Een compatibele elektrische auto die bidirectioneel laden ondersteunt
  2. Een bidirectionele laadpaal die specifiek met jouw automerk kan werken
  3. Een energiecontract met dynamische tarieven om financieel voordeel te behalen
  4. Een slim energiemanagement systeem (EMS) om alles te optimaliseren

Veel mensen combineren dit met:

  1. Een slimme thuisbatterij voor extra opslagcapaciteit
  2. Zonnepanelen voor eigen energieopwekking

Aandachtspunten bij bidirectioneel laden

1. Laadverliezen

Bij elke omzetting van stroom (wisselstroom naar gelijkstroom en vice versa) gaat ongeveer 10% van de energie verloren als warmte. Bij bidirectioneel laden gebeurt deze omzetting twee keer, wat betekent dat er ongeveer 20% van de energie verloren gaat in het proces. Tenzij je kiest voor een laadpaal van Sigenergy, waarbij de gelijkstroom van de zonnepanelen rechtstreeks in de batterij van de auto gaat.

2. Batterij Verschil

Over de impact op de levensduur van de autobatterij bestaat nog discussie. Sommige experts wijzen op extra slijtage door frequenter laden en ontladen, anderen stellen dat gecontroleerd bidirectioneel laden de batterij juist in goede conditie kan houden. De technologie is nog te nieuw voor definitieve conclusies.

3. Veiligheids- en installatievoorschriften

In België en Nederland gelden specifieke regelgeving voor bidirectionele laadinstallaties. Deze moeten gemeld worden bij de netbeheerder (zoals Fluvius) en voldoen aan de veiligheidsvoorschriften van Synergrid. Voor sommige installaties is een voorafgaande netstudie vereist.

4. Kosten en terugverdientijd

Een bidirectionele laadpaal is aanzienlijk duurder dan een standaard laadpaal. De meerprijs varieert tussen €2.000 en €5.000, afhankelijk van het type en de functionaliteit. De terugverdientijd is sterk afhankelijk van je gebruikspatroon, energietarieven en of je deelneemt aan netbalancering.

 

 

Het complete ecosysteem: waarom integratie belangrijk is

Vooroptimaal rendement uit bidirectioneel laden is een geïntegreerd systeem essentieel. Hierin werken alle componenten naadloos samen:

  • De auto communiceert met de laadpaal
  • De laadpaal communiceert met het huiselijke energiesysteem
  • Het energiemanagementsysteem optimaliseert op basis van prijzen, weersvoorspellingen en gebruikspatronen

Een systeem van één fabrikant (zoals Sigenergy) biedt hierbij cruciale voordelen:

  • Eén aanspreekpunt bij problemen
  • Gegarandeerde compatibiliteit tussen componenten
  • Geen risico op updates die het systeem verstoren

Dit voorkomt situaties waarin verschillende componenten niet goed samenwerken, wat bij systemen van verschillende leveranciers vaak voorkomt.

Domme batterij

Slimme batterij van hivolta


Efficiëntie 65%


Efficiëntie 100%

Handelen op energiemarkt: Nee

Handelen op energiemarkt: Ja

Inspelen op dynamische tarieven: Nee

Inspelen op dynamische tarieven: Ja

Toegang tot onbalansmarkt: Nee

Toegang tot onbalansmarkt: Ja

Terugverdientijd: 10-15 jaar

Terugverdientijd: 5-7 jaar

Gebruik van AI en EMS: Nee

Gebruik van AI en EMS: Ja

De toekomst van bidirectioneel laden

De energietransitie zet door en de vraag naar elektriciteit blijft stijgen. Grote energiecentrales kunnen niet flexibel genoeg reageren op de steeds veranderende vraag en aanbod. Kleine, gedistribueerde oplossingen zoals bidirectioneel laden zijn daarom essentieel voor een stabiel elektriciteitsnet.

Experts verwachten dat in de komende jaren:

  • Meer autofabrikanten bidirectioneel laden zullen ondersteunen
  • Laadpalen goedkoper en universeler compatibel worden
  • Wetgeving en netaansluitvoorwaarden verder worden geoptimaliseerd
  • Vergoedingen voor netbalancering aantrekkelijker worden

Door nu te investeren in bidirectioneel laden ben je voorbereid op deze ontwikkelingen en kun je direct profiteren van de voordelen. Je auto wordt meer dan een vervoermiddel. Het wordt een centraal onderdeel in je persoonlijke energiesysteem.

Bereken hoeveel zonnepanelen je nodig hebt voor een optimaal rendement

Op 1 minuut gratis jouw volledige rendementsberekeding! Vul je gegevens zo nauwkeurig mogelijk in, in onze calculator hieronder en we sturen je een rapport op maat.

De premie voor zonnepanelen in 2025, wat verandert er en zijn zonnepanelen dan wel nog een goede investering?

Ontdek waarom zonnepanelen in 2025 nog steeds een slimme investering zijn, ondanks het wegvallen van de premie

Fiscaal voordeel zonnepanelen en premies 2025

Ontdek hier de premies en fiscale aftrekbaarheid voor zonnepanelen, thuisbatterij en laadpalen in Vlaanderen in 2025.

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze maandelijkse
nieuwsbrief en blijf op de hoogte …

© 2024 hivolta